ترامپ سیاست تهاجمی ایران را با خود باز می‌گرداند
توسط جان بودن
با نزدیک شدن به پایان دولت جو بایدن، سیاست خارجی آمریکا در حال تغییر است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب، فعلا در مار-آ-لاگو باقی مانده است، اما حتی بدون مهر ریاست جمهوری، فراتر از تماس‌های تبریک معمولی که در دوره پس از انتخابات رخ می دهد، با رهبران جهان بحث کرده است.
و به طور فزاینده‌يی روشن می‌شود که سیاست ایالات متحده و ایران عرصه‌ای خواهد بود که یکی از بزرگترین تغییرات در موضع ایالات متحده در آن رخ خواهد داد. گزارش وال استریت ژورنال در ماه نوامبر از بحث‌های جاری در مورد «فشار حداکثری ۲.۰» پرده برداری کرد – بازگشت به نسخه به روز شده‌ای از برنامه سیاست تندرویی که دولت اول ترامپ علیه ایران با قصد اعلام شده برای قطع برنامه هسته‌ای این کشور و تضعیف دولت و اقتصاد دولتی آن به‌کار گرفت.
این طرح هم‌چنین با هدف مقابله با حمایت ایران از گروه‌های شبه نظامی مسلح در سراسر خاورمیانه انجام شد، تلاشی که تا روزهای پایانی اولین ریاست جمهوری پر از جنجال ترامپ ادامه یافت. در ژانویه ۲۰۲۱، درست چند روز قبل از این‌که ترامپ ریاست جمهوری را ترک کند، دولت او گروه شورشی حوثی مستقر در یمن را به‌عنوان یک سازمان تروریستی خارجی (FTO) تعیین کرد.
با این حال، این تصمیم کوتاه مدت بود، زیرا جو بایدن، رئیس جمهور آینده، تقریبا بلافاصله پس از روی کار آمدن، این تعیین را لغو کرد.
سیاست خود بایدن در قبال ایران در کل چهار سال ریاست جمهوری او آشفته بود. بیش‌ترین شفاف سازی که خود رئیس جمهور ایالات متحده در مورد این موضوع داد، در اظهار نظر طنابی به یکی از حامیان خود در نوامبر ۲۰۲۲ بود، زمانی که او اعتراف کرد که توافق سال ۲۰۱۵ با ایران که در آخرین دولت دموکرات امضا شد، «مرده» است و باز نخواهد گشت. روابط ایالات متحده و ایران تا ۷اکتبر ۲۰۲۳ تحولات اندکی داشت، زمانی که عمدتا به هشدارهای عمومی و خصوصی علیه تجاوز مستقیم ایران به اسرائیل تغییر کرد.
بازگشت به سیاست «فشار حداکثری» به معنای مقابله مستقیم و غیرمستقیم با ایران از طریق به حاشیه راندن گروه‌هایی مانند حوثی‌ها است که گفته می شود از حمایت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و سایر سازمان‌ها برخوردار هستند. حوثی ها با تغییر نام اجتناب ناپذیر سازمان های تروریستی خارجی و تمرکز مجدد دولت ترامپ روبرو هستند و حزب‌الله به دلیل حمله اسرائیل به لبنان به شدت ضعیف شده است. در همین حال، حماس قرار است به زودی با اسرائیل روبرو شود که به‌طور کامل توسط حامیان آمریکایی خود مهار نخواهد شد.
سناتور تد کروز، متحد رئیس جمهور آینده که دیدگاه‌های سیاست خارجی او کمی محافظه کارانه تر است، هفته گذشته گفت که اولویت اول سیاست خاورمیانه‌ای ایالات متحده باید «نه به سادگی به پایان دادن به درگیری. این حماس است که به‌طور کامل و کامل شکست خورده است. و این دقیقا همان چیزی است که من معتقدم [در دوران ترامپ] اتفاق خواهد افتاد و این ضربه بزرگی به ایران نیز هست.»
کروز هنگام خروج از یک جلسه توجیهی که توسط سازمان جوامع ایرانی آمریکایی (OIAC) حمایت می‌شد، گروهی هم‌سو با شبکه بین المللی مخالفان و تبعیدی‌های ایرانی، به‌طور خلاصه با ایندیپندنت صحبت کرد. مریم رجوی، رئیس جمهور منتخب شبکه موسوم به شورای ملی مقاومت ایران، روز چهارشنبه (۲۰ آذر) در گردهمایی نمایندگان و کارمندان مجلس سنا سخنرانی کرد.
در این جلسه توجیهی طیفی از سناتورها از راست تا چپ میانه، از جمله دو دموکرات: جین شاهین و کوری بوکر حضور داشتند. تنها با تعداد انگشت شماری از سناتورها، این گروه نشان داد که چگونه طیف کامل ایدئولوژیک اجماع سنتی سیاست خارجی واشنگتن (که هرگز شامل ترقی خواهان نبوده است) مشتاق بازگشت به موضع تهاجمی علیه ایران است که در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ نشان داده شده است. بسیاری از سخنرانان به ضربات استراتژیک فرضی تهران با سقوط دولت سوریه و کشته شدن حسن نصرالله، رهبر حزب الله توسط اسرائیل اشاره کردند.
ترامپ ممکن است این اجماع را برآورده کند – و فراتر از آن – زمانی که در ژانویه به قدرت برسد. وال استریت ژورنال این هفته به‌طور جداگانه گزارش داد که تیم ترامپ در حال بررسی احتمال اقدام نظامی مستقیم برای حمله به تاسیسات هسته‌ای و تولید تسلیحات ایران است، چیزی که مدت هاست به‌عنوان آخرین گزینه برای جلوگیری از دستیابی استبداد مذهبی ایران به موشک هسته‌ای تلقی می‌شود.
منابع داخلی ترامپ ورلد به ژورنال گفتند که حداقل بخشی از این تغییر در سیاست ناشی از خشم خود رئیس جمهور منتخب ناشی از اخباری است که دولت فدرال توطئه ایران برای ترور او را در سال جاری خنثی کرده است.
هنوز مشخص نیست که آیا اقدام نظامی مستقیم روی میز است یا خیر، اما آن‌چه مسلم است این است که دولت آینده فشار را دوباره بر تهران وارد خواهد کرد. علی‌رغم تکذیب وزارت امور خارجه، بسیاری از کارشناسان بین المللی ایران موافقند که دولت ایران راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌های ایالات متحده بر فروش نفت خود در دولت بایدن پیدا کرده است و باعث شده است جمهوری خواهان مستقیما کاخ سفید را به نادیده گرفتن اجرای قوانین ایالات متحده به‌عنوان یک سیاست متهم کنند. تیم ترامپ احتمالا به دنبال راه‌هایی برای افزایش اجرای تحریم‌های موجود و در عین حال اجرای تحریم‌های جدید خواهد بود.
رجوی، رئیس جمهور منتخب شورای ملی مقاومت ایران، از طریق ویدیو کنفرانس از پاریس در این گردهمایی سخنرانی کرد. اظهارات او غیرحزبی بود، اما پیش بینی کرد که نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ایران، مانند نیروهای اسد، «مانند برف زیر آفتاب تابستان» خواهند بود و اعلام کرد که دولت ایران «بازنده استراتژیک جنگی است که آغاز کرد» و با حمایت از حماس در غزه آغاز کرد.
سام براون بک، سفیر سابق دولت ترامپ برای آزادی مذهبی، نیز در این جلسه توجیهی صحبت کرد. او در مصاحبه‌ای با ایندیپندنت تأیید کرد که معتقد است از سرگیری فشار تحریم‌ها و انزوای سیاسی تهران کاتالیزور لازم برای وقوع چنین خیزش غیرنظامی در ایران را فراهم می‌کند.
براون بک گفت: “باید یک مؤلفه سیاسی در آن داشته باشد.” منظورم این است که ما بی سر و صدا از همبستگی حمایت کردیم، اما از آن حمایت کردیم. ما باید از مردم، گروه‌هایی که علنا با رژیم ایران مخالفت کردند، حمایت کنیم، باید بگوییم: این‌ها مبارزان آزادی هستند. ما از شما حمایت می‌کنیم.»
سناتورهای دیگری که روز چهارشنبه در جلسه توجیهی حضور داشتند، سقوط دولت بشار اسد در سوریه را تأثیری مشابه بر ایران توصیف کردند که فروپاشی حزب الله در چند ماه گذشته داشت.
بوکر که مخالفان ایرانی-آمریکایی را در این جلسه توجیهی به‌عنوان «خانواده» خود توصیف کرده بود، در حالی‌که به سمت رای گیری می‌رفت، به تعداد انگشت شماری از خبرنگاران گفت: «آن‌چه ایران در حال حاضر از دست داده است، نفوذ آن‌ها بر یک رهبر سرکوبگر [و] استفاده از [سوریه] به‌عنوان یک پل زمینی برای تأمین منابع و بودجه برای برخی از وحشتناک ترین تروریست ها است.»
شهین، یکی دیگر از دموکرات‌ها، در سخنان آماده شده خود افزود: «ایران ضربه بزرگی خورده است. رهبری آن‌ها… روی پاهای عقب آن‌ها است. رویدادهای سوریه نشان دهنده ضعف اساسی در هسته اصلی سیاست‌های استراتژیک منطقه‌ای ایران است.»
او پس از آن به خبرنگاران افزود که او و دیگر دموکرات‌ها احتمالا می‌توانند با دولت آینده در مورد سیاست‌هایی با هدف مقابله با نفوذ منطقه‌ای تهران هم‌کاری کنند.
دولت بایدن در مورد مسئله دستیابی به یک راه حل دیپلماتیک برای مسئله جاری برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران پیشرفت کمی داشته است، که ایالات متحده معتقد است به هر قیمتی آن را متوقف خواهد کرد.
این واقعیت، همراه با سرعت شتابان تعامل تیم ترامپ با شرکای آمریکایی در خارج از کشور، به طور فزاینده‌يی روشن می‌کند که واشنگتن در حال حرکت از دولتی است که سرپرستی آن بر خاورمیانه حتی در جناح چپ نیز مورد بازدیدهای متفاوتی قرار گرفته است.
- برچسب‌ها:برنامه موشکی, جنگ‌افروزی, رژیم آخوندی, مقاومت ایران
